Zalecenia dietetyczne w walce z próchnicą

Szkodliwe nawyki żywieniowe, przyjmowanie niektórych leków, nieprawidłowa higiena jamy ustnej – to tylko niektóre z czynników sprzyjających rozwojowi próchnicy. Nie można pominąć faktu, że próchnica to choroba związana z prowadzonym przez nas stylem życia. Często nie mamy czasu, żeby przygotować pełnowartościowy posiłek i zamiast tego sięgamy po fast foody lub słodkie przekąski. Żyjąc w pośpiechu zapominamy o kompleksowej higienie jamy ustnej, a także o regularnych wizytach kontrolnych u dentysty.

Kolejnym czynnikiem, który rujnuje zęby jest stres. Ciągły niepokój i nerwowość wpływają wyniszczająco na cały organizm. Stres zaburza funkcjonowanie układu odpornościowego, czego konsekwencje widać również w obrębie jamy ustnej. Suchość w ustach może powodować rozwój chorób przyzębia. Do tego nierzadko dochodzi bruksizm, a w wielu przypadkach także sięganie po używki, takie jak alkohol czy papierosy, mające zgubny wpływ na zdrowie zębów.

Próchnica może się rozwinąć u pacjentów w każdym wieku, również u osób starszych. A sprzyja temu m.in.:

• niedostateczna higiena jamy ustnej spowodowana obniżeniem sprawności manualnej
• choroby przyzębia
• stosowanie leków hamujących proces wydzielania śliny
• użytkowanie ruchomych protez
• dieta bogata w cukry oraz spożywanie lepkich i kleistych pokarmów.

U osób dorosłych często dochodzi do recesji dziąsłowych. Wówczas pojawia się ryzyko wystąpienia próchnicy w obrębie odsłoniętych korzeni zębów. Osoby dorosłe w szczególności powinny zadbać o dobre nawyki żywieniowe oraz właściwą higienę jamy ustnej.

Cukry proste, prosta droga do próchnicy

Spożywanie dużej ilości węglowodanów wpływa na spadek wartości pH w jamie ustnej. W efekcie dochodzi do stopniowej demineralizacji szkliwa. Najbardziej szkodliwe są cukry proste – glukoza i fruktoza. Drobnoustroje obecne w jamie ustnej wykorzystują cukier do produkcji kwasów. Do najbardziej szkodliwych produktów spożywczych zalicza się słodzone przekąski i napoje, dosładzane dżemy, ketchupy i wszelkiej maści słodycze (w tym produkty kleiste: cukierki krówki, żelki, gumy rozpuszczalne).

W jaki sposób ustrzec się przed rozwojem próchnicy?

• ogranicz spożycie produktów zawierających węglowodany
• wyeliminuj z diety produkty kleiste i lepkie
• zwróć uwagę na kolejność spożywanych produktów: posiłek zacznij od produktów kariogennych (np. słodka drożdżówka, ryż, ziemniaki, chipsy, suszone owoce, jasne pieczywo), a zakończ produktem kariostatycznym (np. świeże warzywa, mięso, ryby, zielona herbata, guma bez cukru)
• nie podjadaj między posiłkami
• pij duże ilości wody, a unikaj słodzonych napojów
• wzbogać dietę o produkty bogate w witaminę D oraz wapń (jajka, nabiał, ryby z puszki, warzywa strączkowe i zielonolistne)
• starannie szczotkuj zęby po każdym posiłku (a co najmniej 2 razy dziennie)
• stosuj nić dentystyczną oraz płyny do płukania ust
• regularnie kontroluj stan zębów u stomatologa.