Afty – jak sobie z nimi radzić?

Afta to niewielkie, kilkumilimetrowe owrzodzenie w obrębie jamy ustnej, które sprawia pacjentom duży dyskomfort. Bolesna nadżerka utrudnia spożywanie posiłków, mycie zębów, a nawet mówienie. Szczególnie daje o sobie znać podczas jedzenia gorących, pikantnych lub słonych potraw. Afty występują zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Mogą pojawić się na podniebieniu miękkim, języku, policzkach lub wargach.

Przyczyny powstawania aft:

• choroby zębów (m.in. kamień nazębny, próchnica)
• niedostateczna higiena jamy ustnej
• złe nawyki, takie jak obgryzanie długopisów czy paznokci
• uszkodzenia mechaniczne błony śluzowej jamy ustnej (np. używanie zbyt twardej i szorstkiej szczoteczki podrażniającej dziąsła, noszenie niedopasowanej protezy, przygryzienie języka, drobne urazy powstałe podczas zabiegu stomatologicznego)
• przewlekły stres i osłabienie organizmu
• alergie
• przyjmowanie niektórych leków
• niewłaściwa dieta uboga w witaminy i mikroelementy; niedobór żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego
• niektóre choroby, w tym celiakia, stany zapalne przewodu pokarmowego, zapalenie zatok, choroba Leśniowskiego-Crohna, zaburzenia autoimmunologiczne
• zmiany hormonalne w obrębie całego organizmu
• wirus opryszczki
• predyspozycje genetyczne

Jak wyleczyć aftę?

Afty utrzymują się od kilku do kilkunastu dni i są całkowicie uleczalne. Aby skrócić czas gojenia tych nieprzyjemnych owrzodzeń, warto sięgnąć po specjalne preparaty lub żele przeznaczone do stosowania miejscowego, albo wypróbować któryś z domowych sposobów zwalczania aft.

Jedną z metod łagodzenia objawów aft jest płukanie jamy ustnej naparem z szałwii, rumianku, łopianu lekarskiego lub zwykłej herbaty, która działa wysuszająco na owrzodzenie. Można również zastosować roztwór z dodatkiem soli (około 1/2 łyżeczki soli na szklankę letniej wody) lub wodę różaną.

Podczas leczenia bolesnych nadżerek warto ponadto zrezygnować ze spożywania:

• gorących i pikantnych potraw
• alkoholu
• owoców cytrusowych
• czekolady
• chipsów, orzechów i innych przysmaków o zaostrzonych krawędziach, które mogą dodatkowo podrażnić bolesny wykwit.

Jadłospis można natomiast wzbogacić o:

• jogurty, białe sery, twarogi, mleko
• olej z wątroby rekina
• produkty na bazie drożdży
• owoce i warzywa wzmacniające odporność organizmu

Jeśli natomiast afty pojawiają się częściej niż raz w roku, albo powyższe metody łagodzenia objawów owrzodzeń nie zdają egzaminu, warto udać się na konsultację do gabinetu stomatologicznego, ponieważ być może mamy do czynienia z cięższa postacią aftozy nawrotowej, wymagającą zastosowania specjalistycznych leków i wdrożenia leczenia ogólnoustrojowego.