Jak dbać o zdrowie jamy ustnej w starszym wieku?

Najnowszy trend w stomatologii opierający się na holistycznym podejściu do zdrowia jamy ustnej, ma ogromne znaczenie w utrzymaniu zdrowia zębów i dziąseł u osób starszych. Stomatologia holistyczna w praktyce oznacza powiązanie wszelkich schorzeń w obrębie jamy ustnej z ogólną kondycją organizmu, stylem życia, dietą czy obecnością chorób ogólnoustrojowych.

Uświadomienie sobie związku pomiędzy kondycją zdrowotną organizmu a zdrowiem tkanek jamy ustnej, pozwoli nam podjąć właściwe kroki mające na celu utrzymanie w zdrowiu zębów i dziąseł do późnego wieku starczego. Proces starzenia się zębów zaczyna się zaraz po urodzeniu. Im wcześniej zaczniemy przykładać dostateczną wagę do zasad higieny jamy ustnej, tym dłużej będziemy mogli cieszyć się zdrowym (i pełnym) uzębieniem.

Problemy zdrowotne

Badania potwierdzają, że powszechny problem bezzębia u seniorów (i nie tylko) może prowadzić do problemów z przeżuwaniem pokarmów, a w efekcie do dolegliwości gastrycznych lub nawet niedożywienia. Braki w uzębieniu przyspieszają również proces powstawania zmarszczek i bruzd wokół ust. Może pojawić się charakterystyczne „strzykanie” w żuchwie, a także bóle głowy i zgrzytanie zębami. 

U osób, które ukończyły 50. rok życia wzrasta ryzyko próchnicy okrężnej, która pojawia się przy korzeniu lub szyjkowej części zęba. Ponadto zmniejsza się ilość wydzielanej śliny, co może doprowadzić do kserostomii. Badania potwierdzają, że nieleczona przez lata próchnica może skutkować pojawieniem się wrzodów żołądka bądź bakteryjnego zapalenia wsierdzia. 

Należy również pamiętać, że osoby starsze są bardziej podatne na choroby przyzębia. Nieleczona paradontoza prowadzi do rozchwiania zębów, a także obniżenia linii dziąseł. Jednak wczesne wykrycie choroby i przestrzeganie odpowiednich zaleceń higienizacyjnych umożliwia zatrzymanie rozwoju paradontozy. 

Wskazówki dotyczące pielęgnacji jamy ustnej u osób starszych:

• ogólny stan zdrowia i przyjmowanie niektórych leków może zmieniać pH w ustach, dlatego ważne jest regularne szczotkowanie i nitkowanie zębów, a także stosowanie płukanek o działaniu ściągającym
• osoby starsze częściej narzekają na nadwrażliwość zębów, dlatego warto zaopatrzyć się w odpowiednią pastę lub żel do zębów nadwrażliwych
• podczas wizyty u stomatologa należy poinformować lekarza o wszelkich chorobach przewlekłych
• protezy zębowe są niezastąpione i należy o nie odpowiednio dbać; warto tę kwestię omówić ze swoim dentystą i przestrzegać jego zaleceń
• ważne jest ograniczenie stosowania wszelkiego rodzaju używek, takich jak alkohol czy papierosy, które mają niekorzystny wpływ na stan jamy ustnej – zwłaszcza u seniorów
• osobom starszym zaleca się stosowanie szczoteczek o miękkim włosiu, które będą delikatne dla szkliwa i nie podrażnią dziąseł.

Najprostszym sposobem na zachowanie zdrowego uśmiechu przez wiele lat jest profilaktyka. Z upływem czasu seniorzy mogą mieć problem z samodzielnym szczotkowaniem zębów czy czyszczeniem protez, dlatego także w tym zakresie powinni móc liczyć na pomoc rodziny lub personelu medycznego.