Zęby zatrzymane

Problem zatrzymania zęba lub zębów może mieć poważne konsekwencje dla funkcjonowania jamy ustnej. Dotyczy przede wszystkim zębów trzecich trzonowych (górnych i dolnych), górnych kłów oraz dolnych przedtrzonowców. Warto pamiętać, że ząb zatrzymany jest zębem w pełni wykształconym, tkwiącym w kości szczęki bądź żuchwy. Zdarza się, że problematyczny ząb znajduje się w felernym położeniu przez wiele lat, aż do momentu, kiedy zostanie usunięty chirurgicznie. 

Do zatrzymania prawidłowego wzrostu zęba może dojść w kilku przypadkach:

• kiedy sąsiednie zęby blokują wyrżnięcie się zęba
• gdy zęby są duże i w efekcie brakuje miejsca  w łuku zębowym
• gdy występują zęby nadliczbowe
• kiedy występują torbiele lub inne guzy szczęki
• gdy niewyrżnięty ząb ma nietypową budowę
• kiedy wystąpił uraz w okolicy wyrostka zębodołowego
• w przypadku rozszczepu wyrostka zębodołowego
• z uwagi na uwarunkowania genetyczne

Na zatrzymanie narażone są szczególnie ósemki, które nie znajdują dla siebie miejsca w łuku zębowym. Może to doprowadzić do stanów zapalnych, bólu, obrzęków, nieświeżego oddechu i szybszego rozwoju próchnicy. Wówczas konieczne jest podjęcie leczenia stomatologicznego.
Podobnie wygląda sytuacja z górnymi kłami, które wyrzynają się później i mogą ulec zatrzymaniu bądź wykrzywieniu z uwagi na stłoczenie obecnych już zębów.

Zwykle zaleca się usunięcie zęba zatrzymanego nawet wtedy, gdy na dany moment nie sprawia on problemu. Ma to na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia powikłań, które w przypadku starszych osób mogą mieć dość nieprzyjemny przebieg.

Na ogół, im wcześniej zajmiemy się zębem zatrzymanym, tym lepiej. Ekstrakcja takiego zęba ma na celu:

• zmniejszenie ryzyka powstania próchnicy lub infekcji
• zapobieganie chorobom przyzębia oraz resorpcji korzenia
• zapobieganie powstawania guzów i torbieli
• ułatwienie założenia protezy
• ułatwienie leczenia ortodontycznego
• przyspieszenie gojenia przyzębia

Trzeba jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach ekstrakcja zęba zatrzymanego nie jest wskazana. Mowa przede wszystkim o osobach starszych lub tych, którzy zmagają się z różnego typu schorzeniami ogólnoustrojowymi.

Postępowanie w przypadku zęba zatrzymanego

Wyrżnięcie się zęba może być wspomagane przez zabiegi zachowawczo-chirurgiczne, czyli na przykład wycięcie kaptura dziąsłowego, pod którym znajduje się zatrzymany ząb, a następnie podawanie odpowiednich leków. Jednak w przypadku zbytniego stłoczenia zębów wskazane jest jego usunięcie. Nierzadko dostęp do zatrzymanego zęba jest utrudniony i trzeba usunąć zęba lub zęby z nim sąsiadujące.
Podsumowując, nie ma jednego słusznego rozwiązania problemu zatrzymanego zęba. Przebieg leczenia zależy od wielu czynników, a przede wszystkim od położenia problematycznego zęba. W związku z tym leczenie może obejmować zarówno działania zachowawcze, ortodontyczne, jak i chirurgiczne.