Opryszczka czyli popularne "zimno"

Z "zimnem" na ustach zetknął się chyba każdy. To często używane określenie oznacza nic innego, jak opryszczkę, chorobę wirusową i zakaźną. Choć z medycznego punktu widzenia opryszczka nie jest dolegliwością groźną, to z całą pewnością dotknięta nią osoba może uskarżać się na dyskomfort. Zwłaszcza, że zmiany na ustach wywołane przez "zimno" są wyjątkowo nieestetyczne.

Pęcherzyki na wardze wywołane przez wirusa opryszczki

Zapowiedź choroby

Opryszczka pojawia się na wardze - tuż przed wystąpieniem charakterystycznych dla niej, nieestetycznych pęcherzyków, odczuwać można ból lub swędzenie. Obszar objęty infekcją może się również zaczerwienić i lekko spuchnąć, potęgując dyskomfort chorego.

Skąd bierze się opryszczka?

Powstaniu choroby sprzyja nie tylko nieprawidłowa higiena jamy ustnej, ale również niedobór witamin (w szczególności tych z grupy B) i ogólne osłabienie organizmu. To dlatego opryszczka pojawić się może podczas wyjątkowo stresujących dni, w czasie trwania choroby lub po jej zakończeniu, a także po terapii antybiotykami.

Przebieg schorzenia

Gdy na wardze pojawią się białe pęcherzyki, możemy już mówić o wystąpieniu "zimna". Wyjątkowo istotna na tym etapie jest higiena - ponieważ opryszczką łatwo się zarazić, nie należy korzystać z tych samych sztućców, ręczników czy przyborów higienicznych, których używała osoba chora.

Opryszczka goi się samoistnie, zwykle jej objawy znikają po kilku tygodniach (wówczas na wardze pojawia się strup - nie należy go zrywać!). Aby przyspieszyć proces leczenia, warto zadbać o odpowiednią dietę (np. włączyć do niej jogurty z przyjaznymi dla organizmu bakteriami), można też wspomóc się preparatami przeciw opryszczce dostępnymi w aptece (maści lub specjalne plasterki izolujące źródło choroby i jednocześnie przynoszące ulgę poprzez redukowanie jej objawów).

Profilaktyka

Nie zawsze udaje się uniknąć "zimna", ale ryzyko zachorowania można znacznie zmniejszyć poprzez prawidłową higienę jamy ustnej, zdrowe odżywianie i stosowanie probiotyków w czasie przeziębienia czy poważniejszej choroby (leczonej antybiotykami). Opryszczka niestety "lubi" powracać w sprzyjających okolicznościach (niemal przy każdym osłabieniu organizmu) choć zdarza się, że u niektórych osób - po jednokrotnym przebyciu tej choroby - nawrót "zimna" nie następuje już nigdy.

Ropień zęba

To jedna z najbardziej bolesnych przypadłości, na jakie jesteśmy narażeni w przypadku nieprawidłowego dbania o higienę jamy ustnej - przyczyną powstania ropnia może być bowiem nieleczona próchnica czy też lekceważenie zaleceń stomatologa np. po przeprowadzonym leczeniu kanałowym. 

Niestety zdarza się również, że niedoświadczony lekarz może źle wykonać zabieg (wspomniane wyżej leczenie kanałowe), a skutki jego niekompetencji objawią się po kilku miesiącach i odczujemy je na własnej skórze.

Ropień - objawy

Nie sposób "przegapić" rozwijającego się ropnia w jamie ustnej. Stan zapalny w miejscu jego występowania powoduje wrażenie "rozsadzania" zęba przy którym ropień się wytworzył (niektórzy pacjenci mówią wręcz o odczuciu "wypychania" zęba). Pojawia się też obrzęk twarzy, najczęściej warg i policzka. Silny, promieniujący ból i opuchlizna sprawiają, że niemożliwe staje się normalne funkcjonowanie. Często pojawia się też gorączka i ogólne osłabienie.

W przypadku wystąpienia objawów ropnia, konieczne jest jak najszybsze umówienie wizyty u stomatologa

Leczenie

Nigdy nie należy działać na własną rękę - w przypadku ropnia, konieczna jest interwencja stomatologa, najlepiej specjalisty w dziedzinie endodoncji lub chirurga szczękowo-twarzowego. Umówienie się na wizytę to konieczność i od niej należy zacząć. W oczekiwaniu na kontrolę w gabinecie stomatologicznym, można spróbować ulżyć sobie w cierpieniu poprzez zimne (nigdy gorące!) okłady i stosowanie środków przeciwbólowych (paracetamol przemiennie z ibuprofenem - należy jednak przestrzegać zaleceń w ulotce i nie przekraczać dozwolonych, dziennych dawek).

Jak pomoże stomatolog? Zwykle zaczyna on od wykonania zdjęcia RTG, aby ułatwić sobie zlokalizowanie ropnia, jeśli ten nie jest jeszcze widoczny "gołym okiem". Zawsze konieczne jest odprowadzenie ropy z miejsca objętego stanem zapalnym - w tym celu można dokonać nacięcia ropnia lub przedostać się do niego poprzez objęty zmianami ząb. Wydrążenie w nim "kanału" spowoduje stopniowe odprowadzanie ropy, co nie jest przyjemne (spływa ona bezpośrednio do jamy ustnej), ale przyspiesza leczenie. Dodatkowo stomatolog przepisuje antybiotyk działający antybakteryjnie, likwidujący stan zapalny. Konieczne, dla komfortu pacjenta, jest także kontynuowanie brania leków przeciwbólowych (częstotliwość ich przyjmowania ustala stomatolog). Po ustąpieniu objawów ostrych, konieczne jest przeprowadzenie leczenia kanałowego zęba i jego szczelna odbudowa.

W skrajnych przypadkach konieczne jest usunięcie zęba.

Stosowanie się do zaleceń lekarza

jest absolutnie niezbędne! Powikłania związane z leczeniem ropnia mogą być bowiem wyjątkowo groźne dla zdrowia. 

Co zaleci stomatolog poza przyjmowaniem leków?

• stosowanie zimnych okładów (podpowiedź: bardzo dobrze sprawdzają się zamrożone torebki z surowym ryżem, przyłożone do bolącego miejsca, unieruchomione bandażem lub codofixem - rozciągliwym opatrunkiem zakładanym na głowę - od jej wierzchołka do brody)
• spożywanie zimnych posiłków 
• unikanie wysiłku fizycznego
• stawianie się na wyznaczone kontrole (nie ma znaczenia czy pacjent poczuje się lepiej, a opuchlizna zniknie - jeśli stomatolog zalecił wizytę, bezwzględnie należy się na nią zgłosić; tylko specjalista może zadecydować o zakończeniu leczenia)

Profilaktyka

Aby uniknąć tej wyjątkowo bolesnej dolegliwości jaką jest ropień, należy dbać o higienę jamy ustnej (regularne mycie zębów, stosowanie nici dentystycznej), nie zapominać o prawidłowej diecie (bogatej w witaminy) i pamiętać o wizytach kontrolnych u stomatologa. Tylko i aż tyle, może oszczędzić nam wiele cierpienia związanego z powstaniem stanu zapalnego i wytworzeniem się ropnia.