Jak zmieniła się stomatologia?

Gabinety stomatologiczne, jeszcze kilkanaście lat temu, kojarzyły się głównie z przykrymi i bolesnymi zabiegami związanymi z leczeniem zębów. Chodzenie do dentysty traktowane było jako "zło konieczne" i często odwlekane do chwili, w której rozrywający ból był już po prostu nie do zniesienia, a leczenie - bezwzględnie wymagane. Na szczęście takie podejście do problematyki związanej z zabiegami stomatologicznymi przestaje być powszechne, a dentysta coraz rzadziej kojarzy się z bohaterem granym przez Steve'a Martina w filmie "Little Shop of Horrors".

Kadr z filmu "Little Shop of Horrors"

Co się zmieniło? Przede wszystkim technologia - dzięki nowoczesnym narzędziom jakimi dysponują stomatolodzy, metody leczenia przeniosły się na zupełnie nowy poziom. Dostępne obecnie środki znieczulające dodatkowo poprawiają komfort pacjentów, którzy nie odczuwają już bólu nawet przy najbardziej inwazyjnych zabiegach. Oczywiście na znieczulenie każdy reaguje indywidualnie, tak samo jak każdy z nas ma inny próg bólu. Ale z całą pewnością możemy cieszyć się z możliwości jego uśmierzania, o jakich pacjenci w ubiegłym wieku mogli jedynie marzyć.

Zmieniło się także samo podejście do leczenia. Jeszcze w latach 60-tych XX-ego wieku receptą na bolący ząb była jego ekstrakcja. Czasem usuwano zęby nawet z błahszych powodów - wyrywano je, ponieważ wymagały... wypełnienia. Dzisiaj stomatolodzy, którzy poważnie traktują swój zawód, walczą o uratowanie każdego zęba - nawet jeśli łatwiej byłoby go po prostu usunąć i zapomnieć o całej sprawie.

Gabinety stomatologiczne jak salony piękności?

To kolejna kluczowa zmiana w postrzeganiu zarówno gabinetów dentystycznych, jak i samych stomatologów. Dentysta nie jest już tylko "rzemieślnikiem", którego zadaniem jest wyleczenie zęba. Jest artystą. Eksperci w swojej dziedzinie potrafią przywrócić piękno nawet najbardziej zniszczonym zębom - sprawić, że wyglądają one "jak nowe". Co więcej, często są w stanie poprawić ich estetykę bez konieczności stosowania np. licówek.

123RF Zdjęcie Seryjne

Do stomatologa coraz częściej zaglądają też osoby chcące skorygować wadę zgryzu (kiedyś możliwe było to tylko u najmłodszych pacjentów, dziś wiek nie jest przeszkodą) lub po prostu przywrócić zębom biel. Dzięki możliwościom stomatologii estetycznej i ogólnemu postępowi w medycynie jaki dokonuje się cały czas na naszych oczach, negatywne skojarzenia z gabinetami stomatologicznymi zaczynają odchodzić w zapomnienie. I całe szczęście - przede wszystkim dla samych pacjentów, coraz bardziej świadomych znaczenia wagi związanej z prawidłową higieną jamy ustnej.

Metody korygowania wad zgryzu

Ortodoncja, czyli dziedzina stomatologii zajmująca się leczeniem wad zgryzu, cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród dzieci i młodzieży, ale także wśród osób dorosłych. Obalono mit mówiący o tym, że jedynie młodzi ludzie powinni korzystać z pomocy ortodonty. Obecnie każdy, niezależnie od wieku, ma szansę poprawy wyglądu swoich zębów.

123RF Zdjęcie Seryjne

Nierówne uzębienie to problem estetyczny i zdrowotny zarazem. Jeśli zęby są zbyt stłoczone trudniej jest je dokładnie wyszczotkować - wskutek czego pojawia się próchnica, kamień nazębny czy przebarwienia. Co więcej dodatkowym zagrożeniem w przypadku krzywego zgryzu może być mechaniczne ścieranie szkliwa poprzesuwanych i zachodzących na siebie zębów.

Czas leczenia ortodontycznego

Czas noszenia aparatu to kwestia indywidualna i zależy od rodzaju wady uzębienia. Zazwyczaj okres ten wynosi od 12 do 30 miesięcy. Niezwykle istotna jest właściwa higiena jamy ustnej oraz systematyczne wizyty kontrolne u specjalisty.

Czy można liczyć na refundację leczenia przez NFZ?

Niestety refundacja obejmuje tylko małe dzieci - choć i tu trzeba przygotować się na pewne utrudnienia: czas oczekiwania na leczenie może wynieść nawet 2-3 lata.

Czy leczenie ortodontyczne jest bolesne?

Dzięki najnowszym aparatom i nowoczesnym technikom leczenia, ból i poczucie dyskomfortu są maksymalnie zminimalizowane.

Metody leczenia

Skuteczną metodą korekcji wad zgryzu jest noszenie aparatu ortodontycznego. Wyróżnia się:

1. Aparaty stałe:

• metalowe – wykonane z trwałego materiału, odporne na uszkodzenia, doskonale przylegają,
• antyalergiczne – nie zawierają niklu,
• kompozytowo-ceramiczne – stosowane przy niedużych wadach zgryzu,
• ceramiczne – wyjątkowo estetyczne, odporne na korozję,
• ceramiczne z metalowym slotem – wytrzymałe i estetyczne,
• szafirowe – przezroczyste (kolor zbliżony do naturalnego koloru zębów) o gładkiej powierzchni.

2. Aparaty ruchome:

• jednoszczękowe,
• dwuszczękowe.

Aparat stały powinien być noszony przez cały okres leczenia. Zbudowany jest z:
1) zamka
2) ligatury ortodontycznej
3) łuku ortodontycznego (drut).

Wykonany z akrylu aparat ruchomy jest każdorazowo samodzielnie zakładany przez pacjenta. Składa się z: 1) klamry
2) sprężyny
3) śruby
4) łuków wargowych.

Po zdjęciu należy go dokładnie umyć, osuszyć i przechowywać w specjalnym pojemniku. Jednak, jak dowodzą badania, jedynie noszenie stałego aparatu ortodontycznego przynosi widoczne i pewne rezultaty.

123RF Zdjęcie Seryjne

Zdarza się, że aparaty ruchome są stosowane przez pewien czas po zdjęciu aparatu stałego w celu podtrzymania efektów leczenia.

Etapy leczenia

1. W trakcie pierwszej wizyty ortodonta bada zgryz pacjenta. Następnie wykonuje zdjęcia układu zębów oraz twarzy. Pobierany jest wycisk niezbędny do utworzenia gipsowego modelu, dzięki któremu będzie można określić stopień wady zgryzu i zaplanować etapy leczenia.
2. Lekarz przedstawia pacjentowi plan działania. Przed założeniem aparatu zęby powinny być wyleczone i pozbawione kamienia nazębnego. Zdarza się, że wymagane jest usunięcie niektórych zębów w celu uniknięcia dysproporcji między łukami zębowymi. Dzięki dokładnym pomiarom i zdjęciom (pantomogram, telerentgenogram) wykonuje się model aparatu ortodontycznego.
3. Na kolejnej wizycie ortodonta nakleja aparat na jeden bądź oba łuki zębowe. Ewentualne podrażnienia tkanek miękkich niweluje się za pomocą wosku stomatologicznego. W trakcie kolejnych wizyt kontrolnych specjalista bada stan uzębienia oraz wymienia niektóre elementy aparatu.
4. Zdjęcie aparatu polega na oderwaniu zamków za pomocą specjalnych kleszczy. Następnie lekarz dokonuje przeglądu zębów.
5. Kolejny etap to retencja czyli utrzymanie aktualnego układu zębów dzięki m.in. aparatom ruchomym lub specjalnym nakładkom.

Higiena zębów z aparatem ortodontycznym stałym

Odpowiednia higiena zębów z aparatem zapobiega powstawaniu próchnicy, przebarwień (również na samym aparacie) i kamienia nazębnego. Dotarcie do całych powierzchni zębowych jest możliwe dzięki takim akcesoriom jak:

• specjalne szczoteczki ortodontyczne;
• szczoteczki z rowkiem;
• nić dentystyczna z utwardzonymi końcówkami;
• płyn do płukania ust;
• wyciorki.