poniedziałek, 24 czerwca 2013

Zęby mądrości

Zęby mądrości, nazywane też często "ósemkami", to po prostu trzecie zęby trzonowe. Skąd tak niezwykła nazwa? Swoje określenie zawdzięczają temu, że (w przeciwieństwie do pozostałych) wyrzynają się stosunkowo późno - zwykle pomiędzy siedemnastym a dwudziestym pierwszym rokiem życia. W niektórych sytuacjach "ósemka" może dać o sobie znać dopiero przed czterdziestką! A zatem skojarzenie jest proste - zęby wyrzynające się u ludzi dorosłych, posiadających już pewne życiowe doświadczenie, to zęby ludzi mądrych.

Co ciekawe, nie u każdego muszą się one pojawić, a u niektórych mogą wyrznąć się np. tylko dwie "ósemki" albo zgoła jedna. Panuje też ciekawy pogląd, że zęby mądrości powinny całkowicie zaniknąć w drodze ewolucji i jeśli u kogoś przez całe życie się one nie pojawiły to znak, że pod względem genetycznym jest on "o krok" przed tymi, którzy jednak odziedziczyli "ósemki" po przodkach.

123RF Zdjęcie Seryjne


Mądrość zwiastująca kłopoty

Wyrzynanie "ósemek" nie należy do najprzyjemniejszych odczuć, towarzyszy mu zwykle silny ból, którego przyczyna jest prosta - współcześnie, dzięki stomatologii, mamy zwykle kompletne uzębienie i w żuchwie oraz szczęce zwyczajnie brakuje miejsca na dodatkowy ząb. Jeśli jednak uda jej się wyrznąć prosto i nie odczuwamy już żadnego dyskomfortu związanego z jej obecnością, pozostaje nam po prostu jak najlepiej o nią dbać (co jest o tyle trudne, że ciężko jest dokładnie ją czyścić podczas szczotkowania). Prawdziwy problem pojawia się w sytuacji, w której "ósemka" wyrzyna się krzywo.

Zdarzają się przypadki, w których ułożenie zęba mądrości jest niewłaściwe jeszcze na długo przed jego pierwszą próbą wyrznięcia. Zaczyna on rosnąć pod "siódemką", nieco na skos. Wówczas konieczna jest jego ekstrakcja.

Po wykonaniu odpowiednich zdjęć RTG, stomatolog określa położenie "ósemki" i przystępuje do zabiegu. Zdarza się, że wykonywany jest on w pełnej narkozie (jeśli do usunięcia są np. trzy zęby mądrości, z których żaden nie ma szans na prawidłowe wyrznięcie).

Co po zabiegu?

Przez tydzień od usunięcia problematycznej "ósemki" (lub "ósemek"), należy zrezygnować z twardych pokarmów, a także produktów z kofeiną. Zabronione jest też picie alkoholu. Bolące i opuchnięte miejsce, należy schładzać przykładając do policzka zimne kompresy. Można też doraźnie sięgać po leki przeciwbólowe (np. z ibuprofenem).

Zazwyczaj w ciągu tygodnia-dwóch, opuchlizna całkowicie ustępuje. Zawsze jednak należy udać się do lekarza dentysty na kontrolę i upewnić, że wszystko jest w porządku.

poniedziałek, 10 czerwca 2013

Radiografia cyfrowa w stomatologii

Radiografia jest nieodzownym elementem wielu zabiegów stomatologicznych - zarówno na etapie planowania, jak i leczenia. Od ponad stu lat korzystamy z efektów pracy Wilhelma Roentgena, jednak współcześnie tradycyjna diagnostyka radiologiczna nie jest już wystarczająco efektywna.

Dotychczas stosowane zdjęcia rentgenowskie miały za zadanie zarejestrować obraz, przechować go i odpowiednio zaprezentować. Niestety możliwości jego udoskonalenia wyczerpały się. Im większą czułość zdjęcia chcemy uzyskać, tym pośrednio zwiększamy tzw. szum, a co za tym idzie, zmniejszamy rozdzielczość. Zatem zastosowanie nowych technologicznych rozwiązań w dziedzinie stomatologii było jedynie kwestią czasu.

Pierwszy detektor RVG (radiowizjograf) wprowadzono w Europie w 1987 r. Dziś aparaty cyfrowe za pomocą których wykonywane są zdjęcia wewnątrzustne zębowe czy panoramiczne, stanowią podstawowe wyposażenie nowoczesnego gabinetu stomatologicznego. Rentgen pozwala stwierdzić obecność próchnicy, ciał obcych, zębów zatrzymanych oraz wszelkich zmian patologicznych przy korzeniach.

Prześwietlenie zęba promieniami RTG wykonuje się m.in. w celach:

  • diagnostycznych – ustalenie przyczyn dolegliwości u pacjenta;
  • kontrolnych – sprawdzenie efektu przeprowadzonego zabiegu;
  • śród-zabiegowych – wykonanie prześwietlenia w trakcie leczenia;
  • przed leczeniem protetycznym.


System radiografii cyfrowej

Jest to urządzenie, na które składa się: lampa rentgenowska (część wytwarzająca promieniowanie X), część wizyjna (rejestrująca obraz), oraz część graficzna (prezentująca obraz na ekranie; umożliwiająca jego obróbkę).



Zdjęcia wykonane techniką cyfrową można przeglądać w dowolnej kolejności. Każdemu przypisane są dane pacjenta (imię i nazwisko, data urodzenia, data wykonania zdjęcia). Za pomocą numeru PESEL lub adresu pacjenta szybko można odnaleźć szukane zdjęcie.

Zastosowanie:

  • leczenie endodontyczne;
  • choroby przyzębia;
  • zabiegi chirurgiczne;
  • stomatologia dziecięca.


Zalety radiografii cyfrowej

1. Możliwa jest obróbka obrazu – lekarz przekształca obraz według potrzeb (dokonuje pomiarów, reguluje kontrast, pomniejsza bądź powiększa obraz, dodaje kolor, zwiększa ostrość) – w przypadku tradycyjnych metod RTG jamy ustnej obróbka obrazu na kliszy fotograficznej była dużo bardziej czasochłonna;
2. Lekarz  otrzymuje większą ilość cennych informacji niezbędnych przy podejmowaniu kolejnych decyzji związanych z leczeniem;
3. Możliwy jest pomiar gęstości optycznej tkanek zęba oraz wielkości ognisk próchnicowych;
4. Ochrona pacjenta przed zbyt dużą dawką promieniowania – redukcja szkodliwego promieniowania o 80 – 90 % (wysoka dawka promieniowania RTG jest główną wadą tradycyjnej radiografii);
5. Stomatolog może dokonywać pomiarów liniowych z dokładnością do 0,1 mm (np. zmierzenie długości kanału korzeniowego);
6. Wykonane zdjęcie jest widoczne na monitorze komputera w kilka sekund;
7. Automatyczna archiwizacja danych;
8. Prosta obsługa urządzenia.

Radiografia cyfrowa i obrazowanie 3D

Dwuwymiarowe zdjęcia panoramiczne coraz częściej zostają zastąpione rekonstrukcją obrazu 3D, który jest bardziej czytelny i przejrzysty. Obraz uzyskany dzięki tomografowi stożkowemu minimalizuje efekty zniekształcenia. Przekroje służące do diagnozy i leczenia uzyskiwane są podczas pojedynczego obrotu lampy wokół głowy pacjenta. Efekt poruszenia się badanego nie wpływa na wysoką jakość obrazu. Na monitorze komputera wyświetlany jest dowolny przekrój przedniej części czaszki.

Oprogramowanie komputerowe umożliwia wykonanie dokładnych pomiarów, a także precyzyjne określenie położenia struktur anatomicznych, co jest niezbędne przy zabiegach chirurgicznych czy implantacji. Stomatolog jest w stanie dostrzec u pacjenta ewentualne ubytki kości oraz określić lokalizację kanału nerwu zębowego. Dzięki temu może wszczepić implant w najbardziej optymalnym położeniu.

Dość częstym problemem w endodoncji są pozostawione w kanałach zębowych złamane narzędzia. Za sprawą najnowszej technologii łatwiej jest postawić właściwą diagnozę, zaplanować leczenie i przeprowadzić zabiegi. Ponadto prawidłowa ocena anatomii zęba, jak i lokalizacja ujść kanałowych jest potrzebne do właściwego oczyszczenia kanałów. Co więcej, radiografia cyfrowa pozwala właściwie ocenić efekty leczenia zęba.